Tijdens hoekenwerk gaan de kinderen o.a. aan de slag met het inrichten van de themahoek of het maken van materialen voor het rollenspel. Daarnaast zijn er ook kinderen die zich bezig houden met andere activiteiten. Dit kun je steeds rouleren volgens een schema of planbord. Je kunt heel het jaar vaste hoeken houden en alleen de activiteiten wisselen, maar je kunt ook af en toe de hoeken veranderen.
In deze les lees je een aantal ideeën voor hoeken.
In de creahoek worden zoveel mogelijk functionele dingen gemaakt om in de themahoek te gebruiken. Hierdoor wordt de betrokkenheid echt vergroot en zijn het niet altijd dezelfde kinderen die aan het kleuren en knutselen zijn. Denk aan het maken van posters, reclameborden, materialen om te verkopen, decoratiemateriaal, een wand en materialen om te gebruiken tijdens het rollenspel etc.
Natuurlijk kunnen in de creahoek ook ‘gewone’ knutselwerken worden gemaakt, maar probeer het zoveel mogelijk vanuit spel te doen. Kinderen kunnen hier ook heel goed over meedenken.
Thema Piraten en thema Circus
Op de foto linksonder zie je bijvoorbeeld dat de kinderen druk bezig zijn met het schilderen van de zijkant van een piratenschip. De leerkracht liet dit de kinderen gewoon tijdens het buitenspel op het plein doen. Op de rechterfoto zie je dat een groepje kinderen een ring met vuur aan het maken zijn voor in de circushoek. Hier kan de leeuw doorheen springen. Als de hoepel droog is kan het gelijk worden toegevoegd aan het spel.
Thema Mijn lijf
In de klas van juf Ivette zijn de kinderen druk bezig met het inrichten van een ziekenhuis. Natuurlijk had Ivette zelf de benodigde materialen kunnen maken, maar ze heeft er bewust voor gekozen om het zoveel mogelijk samen met de kinderen te doen.
Nadat het plan bedacht was om een röntgenapparaat te maken ging ze samen met een groepje aan de slag. Er werden eerst foto’s bekeken en aan de hand hiervan werd bepaald hoe het apparaat gemaakt zou worden. Vol trots liet het groepje kinderen het röntgenapparaat aan de rest van de klas zien.
Een ander groepje gaat morgen aan de slag met het maken van röntgenfoto’s.
Een speeltafel heeft wel wat weg van een verteltafel, maar is net even anders. Op een speeltafel mogen de kinderen namelijk hun eigen verhalen bedenken. Op de speeltafel is altijd een situatie gecreëerd die bij het thema hoort. De kinderen spelen vanuit het thema met de materialen. Je kunt het fantasiespel en de mondelinge taalontwikkeling stimuleren, maar ook gerichte opdrachten geven:
Letters oefenen
Begin groep 3 oefenen de kinderen de letters. Bedenk welke letters er bij de speeltafel passen en maak hier kaartjes van. Bij de herfsttafel hieronder is dit bijvoorbeeld de (k)abouter, (b)lad, (b)oom en (g)ras.
De kinderen krijgen de opdracht om in tweetallen de juiste letters bij de voorwerpen te plaatsen. Nadat alle voorwerpen geplaatst zijn kun je dit als leerkracht controleren. Je kunt ook van te voren als checkkaart een foto van de speeltuin met letters maken. De kinderen kunnen dan zelf de letters controleren.
Woorden maken
Wanneer de kinderen al wat woorden kunnen maken dan is dit een leuke activiteit. Geef de kinderen een aantal labels en laat ze woorden bij de speeltafel schrijven. Bijvoorbeeld huis, boom, klim en speel. De kaartjes leggen ze bij de juiste voorwerpen. Je kunt als leerkracht ook zelf de woorden bedenken.
Heb je wat meer tijd laat dan de kinderen eerst een opstelling maken. Wanneer alles klaar staat maak je er een foto van en deze print je uit. De kinderen plakken de foto op groot papier en schrijven zelf de woorden erbij.
Verhaal schrijven
De kinderen bedenken een eenvoudig verhaal met drie scenes. Bijvoorbeeld:
Ze maken met de poppetjes de setting en fotograferen elke scene. De foto’s worden uitgeprint en onder elkaar geplakt. De kinderen schrijven naast de foto wat er gebeurt. Zo creëren ze hun eigen verhaal.
Speeltafel of kijktafel?
Er zit een groot verschil tussen een speeltafel en een kijktafel. Een speeltafel is echt iets van de kinderen. Het is dus niet erg dat ze dingen veranderen, niets heeft perse een eigen plek.
Een kijktafel heeft meer de functie van een thematafel. De leerkracht heeft dit vaak gemaakt en de kinderen mogen er in principe niet aankomen.
Op de foto links zie je een speeltafel bij het thema herfst. De kinderen mogen zelf een kabouterbos maken (fantasie wordt geprikkeld) en er daarna lekker mee spelen. Het blijft zo staan tot dat het volgende groepje ermee mag spelen.
In de rekenhoek kun je allerlei wisselende activiteiten aanbieden die de kinderen zelfstandig, in tweetallen of in groepjes kunnen uitvoeren. Het is een fijne manier om de doelen nog eens te herhalen of automatiseren.
Denk bijvoorbeeld aan het oefenen van verhaaltjessommen, spiegelen, plattegronden maken, meetopdrachten, het doen van een klein onderzoekje (staafdiagram maken), of een rekenspel spelen.
Je hoeft dit niet perse te koppelen aan het thema, maar het kan wel. Het is ook niet nodig om echt een aparte rekenhoek in te richten. Een bak met spullen die je op een tafel kunt neerzetten is al voldoende.
Bij veel thema’s kun je de natuur- of ontdekhoek ontwerpen. Uiteraard kun je dit ook aanpassen per seizoen.
Op de foto hiernaast zie je bijvoorbeeld de natuurhoek van juf Esther. Het is lente en juf Ester besluit om de kinderen te laten onderzoeken hoe een vogel zijn nest bouwt.
De kinderen kunnen filmpjes op de tablet bekijken (o.a. van de website Beleef de lente) en informatie in boeken opzoeken. Vervolgens mogen ze zelf een vogelnest maken. Met klei worden eieren voor in het nest gekleid.
Andere leuke ideeën zijn: kikkervisjes of vlinders (levenscyclus) bekijken, kriebeldiertjes onderzoeken, een kerststukje maken, tuinkers zaaien, een egeltje van klei en stokken uit het bos maken, experimenteren met magneten of met de microscoop.
Uiteraard kun je hier ook boeken bij zetten en schrijfopdrachten aan koppelen.
Heb je veel ruimte in het lokaal dan kun je echt een hoek maken waarin je allerlei schrijfmaterialen neerlegt. Kinderen kunnen zelf brieven of kaarten schrijven.
Zet bijvoorbeeld een bak met kaarten neer (vraag de ouders aan het begin van het jaar om mee te sparen). De kinderen kunnen dan een kaart schrijven aan iemand die ziek is, een baby heeft gekregen of jarig is.
Daarnaast kunnen de kinderen ook diverse taalspelletjes in de hoek spelen. Bijvoorbeeld de spellen die bij de taalmethode horen, maar je kunt ook zelf spellen maken om echt aan te sluiten bij een specifiek taaldoel. Hiernaast zie je bijvoorbeeld een opdracht waarbij de kinderen de hoofdletters uit de wei moeten halen om woorden na te leggen.
In de bouwhoek kun je allerlei constructiematerialen neerleggen waarmee de kinderen kunnen bouwen. Je kunt daarnaast ook andere spullen toevoegen:
In de hoeken kunnen de kinderen doelen rondom meten en meetkunde oefenen. Denk aan het maken van plattegronden, meten met instrumenten, 3D figuren maken, reeksen ontwerpen, aangeven welke bouwsels bij elkaar horen etc.
