Leerdoelen bepalen Copy

Ik ben een groot voorstander om bij het vak rekenen te werken aan de hand van de leerdoelen van de methode. Deze zijn namelijk (vooral in de eerste helft van groep 3) heel concreet te oefenen met spellen of andere werkvormen.

Je laat dus de methode niet helemaal los. Deze ga je echt als bron en hulpmiddel gebruiken. Wat belangrijk is om te onderzoeken:

• Welke volgorde gebruikt jouw methode voor het aanbieden van de leerdoelen?
• Hoe worden bepaalde strategieën in de methode aangeboden?

Steeds pak je de methode er weer even bij als je een nieuw doel aanleert. Het is namelijk belangrijk dat je dezelfde rekentaal gebruikt als je collega’s in de hogere groepen. Dus welke manier gebruikt de methode om een som aan te leren? En hoe benoemen ze de belangrijke rekenbegrippen? De doorgaande lijn moet namelijk wel kloppen.

Maar… jij als leerkracht bent wel de ‘baas’ over wanneer je een leerdoel aanbiedt, hoe lang je deze inoefent en op welke manier de lesstof eigen wordt gemaakt. Daarin mag je de methode echt meer los gaan laten en vertrouwen op je eigen kwaliteiten als leerkracht.

Net als bij de kleuters

Dit is heus niet zo eng als dat het misschien klinkt. Bij de kleuters werken ze namelijk al jaren op deze manier. Eind groep 2 moeten de kinderen bepaalde doelen hebben gehaald om naar groep 3 te kunnen.

Natuurlijk zijn er methodes als Piramide, Schatkist of Onderbouwd, maar in principe bepaalt de leerkracht wat er die dag wordt gedaan. De einddoelen (bijvoorbeeld uit het observatiesysteem KIJK! of de leerlijnen uit ParnasSys) staan centraal en niet de methodeboeken. De meeste kleuterleerkrachten halen hier ideeën uit en bedenken zelf activiteiten die aansluiten bij het actuele thema. Het onderwijsaanbod ziet er dus elke keer weer anders uit.

Toch blijven we het spannend vinden om dit ook in de middenbouw te doen. Hoe duidelijk en concreet de einddoelen ook zijn. We blijven ons toch het liefst vastklampen aan de rekenmethode.

Maar goed nieuws; wanneer je kennis hebt van de doelen en deze helder hebt uitgeschreven voel je je al een stuk zelfverzekerder. Je kunt dan namelijk doelgericht aan de slag. Het is in principe dan alleen nog maar een kwestie van doelen afvinken. Kennis van de leerlijnen is dan ook een belangrijke eerste stap.

Kennis van de leerlijnen

Ik heb er bewust voor gekozen om de doelen niet als bijlage toe te voegen. Dit zou namelijk te gemakkelijk zijn. Ik wil dat je juist zelf eigenaar van het onderwijsaanbod in jouw groep wordt. Anders ga je mij weer gebruiken als methode. Door zelf de doelen uit te werken komen ze ook beter in je hoofd te zitten.

De leerdoelen uit de methode zijn afgeleid van de leerlijnen van SLO TULE. Jij gaat de methode-ontwikkelaar controleren. Zijn de lessen of doelen uit de methode wel dekkend genoeg zodat de kinderen aan het einde van het schooljaar voldoende hebben geleerd?

Check de tussendoelen voor groep 3 of de tussendoelen voor groep 4.

Door de leerdoelen per periode op een rij te zetten krijg je veel meer grip op het rekenonderwijs. Je krijgt namelijk een heel duidelijk overzicht van de rekendoelen die geoefend moeten worden. Het is dan alleen nog maar een kwestie van plannen en afvinken.

Voor het opstellen van de leerdoelen kun je mijn template gebruiken. Ik heb blok 1 en 2 (groep 3) als voorbeeld ingevuld. Je kunt het helemaal naar je eigen rekenmethode aanpassen. Je vult nu alleen de doelen in. Later ga je pas de materialen bedenken.

Door de rekendoelen uit de methode (en niet de leerlijnen van SLO TULE) te gebruiken krijg je echt concrete doelen die meetbaar zijn. Daarnaast weet je zeker dat het onderwijs straks aansluit op de hogere groepen. Sommige methodes bieden namelijk meer leerdoelen aan dan volgens SLO TULE verplicht is. Zou je de methode helemaal aan de kant schuiven en alleen de leerlijnen volgen dan kan de leerkracht van het volgende jaar hier tegenaan lopen.